Harry Mock is blij met alle belangstelling voor de Joodse begraafplaats.
Harry Mock is blij met alle belangstelling voor de Joodse begraafplaats. Foto: Yvette de Vries

'Voor veel mensen gaat er tijdens een bezoek een nieuwe wereld open'

Sinds dit jaar zijn er regelmatig rondleidingen op de Joodse begraafplaats. Muiderberger Harry Mock verzorgt er een aantal.

MUIDERBERG Voor veel mensen gaat er een hele nieuwe wereld open als ze voet zetten op de Joodse begraafplaats aan de Googweg. Sinds kort worden er rondleidingen verzorgd en krijgen steeds meer mensen een inkijkje in de geschiedenis van deze grootste, nog in gebruik zijnde Joodse begraafplaats in Nederland.

Harry Mock, inwoner van Muiderberg en oud-voorzitter van de Dorpsraad Muiderberg, is een van de rondleiders. Zijn schat aan kennis en eigen verbondenheid met de begraafplaats staan in ieder geval garant voor een inspirerende en boeiende rondleiding langs de 45.000 graven, waarvan de oudste nog zichtbare uit 1665 dateert. Hij krijgt dan ook veel positieve reacties. "Ik doe het omdat ik het leuk vind, het is dankbaar werk en ik heb een sterke behoefte om de herinnering aan de Holocaust levend te houden", legt de 78-jarige Mock uit. Mock kwam zelf als kind, toen hij nog niet in Muiderberg woonde, al op de begraafplaats. Er liggen een aantal familieleden begraven. De rondleidingen starten al op de parkeerplaats. Mock vertelt dan over de route die de rouwstoet in de beginjaren aflegde. Met de boot, via de Muidertrekvaart en dan vanaf de Hakkelaarsbrug via de Goog. De begraafplaats was oorspronkelijk veel kleiner, maar er zijn sinds de eerste grondaankoop door de Joodse Gemeente Amsterdam in 1642 flink wat stukken land bij gekomen. Waaronder het Kocherbos, dat vorig jaar wel weer is verkocht. Op het oudste veld staan geen grafstenen meer. Die werden door de Fransen in 1672 gebruikt als fundering voor kanonnen.

Opvallend aan de duizenden grafstenen die er nog wel staan, is de eenvoud en de eenduidigheid. "Iedereen is gelijk", legt Mock uit. Ook de kist is zonder enige opsmuk, van ruw ongeverfd hout, en er gaan geen spullen mee de kist in. Wel worden mannelijke overledenen gehuld in een gebedskleed. Mock staat tijdens de rondleiding ook altijd stil bij het monument ter herdenking aan de 28 Joodse jongeren die tijdens de Tweede Wereldoorlog uit een synagoge in Amsterdam werden gehaald en op transport gesteld. Andere belangrijke plekken waar hij de bezoeker langsleidt zijn het Metaheerhuis, de aula waar de uitvaart start, en het ontvangstgebouw. Een markant gebouw, dat al vanaf de weg te zien is en ontworpen is door architect Harry Elte PHzn, een leerling van Berlage. Er zijn inmiddels twee rondleidingen geweest en de twee in juni zijn ook al volgeboekt. In juli is er nog wel plek. De eerste staat gepland op vrijdagmiddag 13 juli en de tweede op zondagochtend 15 juli. Meer informatie en aanmelden via harrymock@hetnet.nl. Deelname is gratis.

Het ontvangstgebouw is net als het Metaheerhuis een rijksmonument.