Rechts is een vloer te zien van kloostermoppen uit de 13e eeuw. Er zijn drie vloerniveaus gevonden die ouder zijn dan het Muiderslot.
Rechts is een vloer te zien van kloostermoppen uit de 13e eeuw. Er zijn drie vloerniveaus gevonden die ouder zijn dan het Muiderslot. Foto: Koert Salomons

Archeologen leggen huis 13e eeuw bloot

MUIDEN - Bij opgravingen aan de Herengracht zijn de resten van een 13e-eeuwse terp gevonden. De resten vormen een opmerkelijk verhaal: of Muiders haalden vaak natte voeten, of het veen klonk hard in.

door Christian Pfeiffer

Archeologen van Hollandia Archeologen deden uitgebreid onderzoek aan het perceel Herengracht 21. Daar is een huis gesloopt. Archeologisch onderzoek is dan een eis. Er werd vorige week tot een meter onder het maaiveld gezocht. Archeoloog Koert Salomons: "Er was al de verwachting dat we wat zouden vinden uit de periode 1200-1500. Maar dit niet. We vonden resten van bewoning uit de late middeleeuwen. Er is een 13e-eeuwse terp aangesneden met daarop de restanten van een vloer van een oud woonhuis." De terp vertelt een bijzonder verhaal, zo legt Salomons uit. "We hebben niet alleen een woonniveau gevonden met een haard, maar tot onze verbazing vonden we drie woonniveaus die daar in een periode van circa 25 jaar zijn neergelegd. Daartussen vonden we lagen met klei om de terp op te hogen."

In die periode lag Muiden nog niet zo veilig achter dijken zoals nu. De toenmalige Zuiderzee had vrij spel. Om droge voeten te houden woonden de eerste Muiders op terpen.

"Dat die terp in 25 jaar drie keer is opgehoogd vertelt ons dat ze mogelijk te maken hebben gehad met overstromingen. Of het veen onder de terp zakte hard weg, waardoor preventief ophogen noodzakelijk was." Maar er is meer. De vloeren van het huis bleken te zijn opgebouwd uit grote kloostermoppen. "Bakstenen die we niet vaak tegenkomen bij gewone huizen. Ze werden vaak gebruikt bij de bouw van een kasteel, stadsmuur of kerk", aldus Salomons. Nu denkt iedereen meteen aan het Muiderslot, maar dat stond er waarschijnlijk nog niet eens. "We schatten de gevonden woonniveaus op 1230, terwijl het Muiderslot waarschijnlijk pas rond 1280 is gebouwd", zo verklaart de archeoloog.

In de jaren 70 van de vorige eeuw heeft er archeologisch onderzoek plaatsgevonden in de kerk van Muiden. Toen werd vastgesteld dat de kerk in de 12-13e eeuw was gebouwd. "De kans bestaat dat de bakstenen die wij hebben aangetroffen dezelfde zijn als die gebruikt zijn voor de bouw van de kerk", zo vertelt Salomons. Het blijft speculeren. De opgraving is ondertussen weer toegedekt. Het werk zit erop.

Gebruikte stenen mogelijk ouder dan het Muiderslot

"Het onderzoek is een bijzondere aanvulling op de bewoningsgeschiedenis van Muiden. Ook zo dicht onder het huidige maaiveld: we mochten maar tot een meter gaan. Overigens hebben we geen resten gevonden van de periode tussen de 13de eeuw en de 17de eeuw. Ook op oude kaarten zijn huizen te vinden. Dit betekent dat tussen de bebouwing in lege terreinen waren." De bevindingen van de archeologen zijn allemaal vastgelegd. Nu het onderzoek is afgerond kan er door worden gewerkt aan een bouwplan op die locatie.

De bodemopbouw wordt gedocumenteerd.